|
(Бас, шубҳа қилгувчилардан бўлманг!). Яъни, шубҳа қилмасликда давом этаверинг. Тил қоидаларига кўра, бировни бир нарсадан қайтариш учун у одам ўша ишни қилаётган бўлиши шарт эмас. Уни шу ҳолатингда давом этавер, деб таъкидлаб қўйиш учун ҳам нотўғри ишдан қайтариш мумкин. Масалан, таълим олаётган кишига, оми бўлиб қолма, десангиз бу билан унга таълим олишда давом этавер, деб таъкидлаб қўйган бўласиз. Бу гапдан унинг омилиги ва сизнинг уни таълим олишга даъват этаётганингиз англашилмайди.
Шубҳа қилувчилардан бўлманг, дейилган пайтда Пайғамбар с.а.в. шубҳа қилмайдиганлар ҳолатида эдилар. Шунга биноан, бу ердаги қайтариш Пайғамбар с.а.в.нинг шу ҳолатда давом этаверишларини ифодалаяпти, холос.
Бу нарса Аллоҳ Таолонинг мана бу оятларига ўхшайди:
فَلَا تَكُونَنَّ ظَهِيراً لِّلْكَافِرِينَ
– „Бас сиз ҳаргиз кофир кимсаларга ёрдамчи бўлманг!“. [28:86]
وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِكِينَ
– „Сиз ҳаргиз мушрик кимсалардан бўлманг!“. [28:87]
Яъни, кофирларга ёрдамчи бўлмасликда, мушриклардан бўлмасликда давом этаверинг. Чунки шу қайтариқ пайтида Пайғамбар с.а.в. кофирларга ёрдамчи ҳам, мушриклардан ҳам бўлмаганлар.
3- Кейин Аллоҳ Таоло бизга яҳудларнинг ҳам, насороларнинг ҳам, мусулмонларнинг ҳам ўз қибласи борлигини билдиряпти ва бизни яхшиликлар қилишда ким ўзар ўйнашга чақиряпти. Шунингдек, оят ҳеч ким Аллоҳнинг қудратидан ташқарига чиқа олмаслигини, ким қаерда бўлмасин, ҳаммани Аллоҳ қиёмат кунида йиғиб, қилган сабрлари учун мукофотлашини баён қиляпти. Аллоҳ ҳар ишга Қодир. Унинг қўлидан келмайдиган иш йўқ.
(أَيْنَ مَا تَكُونُواْ يَأْتِ بِكُمُ اللّهُ جَمِيعاً қаерда бўлманг, Аллоҳ сизларни (ҳисоб-китоб) учун келтиради) (أَيْنَ қаерда). Шарт маъносини ўз ичига олган зарфи макон. (تَكُونُوا يَأْتِ бўлманг, келтиради). Шартнинг жавоби. Яъни, қаерда бўлсангизлар ҳам Аллоҳ сизларни олиб келади. Унинг учун бу иш мушкул эмас.
4- Кейин Аллоҳ Таоло охирги икки оятда муқимликда ҳам, мусофирликда ҳам янги қиблага яъни, Масжидул Ҳаром тарафига юзланишни таъкидлаяпти.
(حَيْثُ مَا كُنتُمْ ва қаерда бўлсангизлар) (وَمِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ қайси тарафдан чиқсангиз). Бу такрорий таъкид дилда қолиб кетган андак изни ҳам ўчириб юборади. Олдинги қиблага қараб бир муддат намоз ўқилди.
45-бет
Бетлар:1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208